En Çok Okunanlar
Amaç: Hepatit C virusu (HCV) infeksiyonu olan hastaların yaklaşık %10-16’sında böbrek hastalığı gelişir ve böbrek fonksiyonu bozuk olan hastalarda HCV infeksiyonu prevalansı genel popülasyondan yüksektir. Hemodiyaliz (HD) uygulanan HCV-pozitif hastalar, sadece karaciğer komplikasyonları nedeniyle değil, aynı zamanda bu durumun aterojeneze katkısı ve kronik inflamasyona yol açması nedeniyle de HCV-negatif hastalardan yüksek bir ölüm oranına sahiptir. Kronik HCV infeksiyonunda antiviral tedavinin amacı, HCV RNA’yı yok etmek, kalıcı virolojik yanıt (KVY), yani tedavi sonu 3. ayda HCV RNA negatifliği elde etmek ve karaciğer komplikasyonlarını önlemektir. HCV infeksiyonunun tedavisinde doğrudan etkili antiviral (DEA)’ler genel popülasyonda %90’ın üzerinde KVY sağlamıştır. Bu çalışmamızda amacımız DEA ile tedavi edilen HCV ile infekte HD hastalarımızın demografik özellikleri, laboratuvar değerleri ve tedavi sonuçlarının değerlendirilmesidir.
Yöntemler: Bu retrospektif, tek merkezli, gözlemsel çalışmada İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Hemodiyaliz Ünitesi’nde HD uygulanan hastalar değerlendirmeye alındı. Anti-HCV-pozitif, HCV RNA >15 İÜ/ml olan hastalar, DEA tedavisi kullananlar ve kullanmayanlar olarak ayrıldı. Hastaların, yaş, cinsiyet, HD uygulanma süreleri, laboratuvar değerleri ve uygulanan tedavi protokolleri kaydedildi.
Bulgular: HD ünitesinde takip edilen 289 hastadan %11.4 (33/289)’inin anti-HCV-pozitif olduğu, bu hastaların %63.6 (21/33)’ünün erkek, yaş ortalamasının 50.87±7.18 yıl olduğu ve 84.58±43.44 ay HD tedavisi uygulandığı görüldü. Anti-HCV-pozitif 33 hastanın HCV RNA >15 İÜ/ml olan 18’inden sadece 13’ünün DEA kullandığı görüldü. DEA protokolü olarak paritaprevir/ritonavir-ombitasvir/dasabuvir (PrOD) standard doz tedavisi uygulandığı ve HCV genotip 1a’da tedavi protokolüne ribavirin eklendiği görüldü. Hastaların tümünde KVY sağlandığı tespit edildi. En sık rastlanan yan etki halsizlik ve iştahsızlıktı; ilacın kesilmesini gerektirecek yan etki görülmedi. Tedavi almayan beş hastanın dördünün yabancı uyruklu oldukları için DEA tedavileri Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanamamıştı.
Sonuçlar: HD hastalarında HCV infeksiyonunun taranmasıyla ve tespit edildiğinde düşük yan etkili ve yüksek KVY'lı tedavi protokollerinin uygulanmasıyla, HCV infeksiyonun kaynak kontrolü ve bu infeksiyona bağlı mortalite ve morbitenin azalması sağlanacaktır.
Klimik Dergisi 2020; 33(1): 39-43.
Cite this article as: Sarı ND, Köse Ş, İnci A. [Results of direct-acting antiviral therapy in chronic hepatitis C patients undergoing hemodialysis]. Klimik Derg. 2020; 33(1): 39-43. Turkish.