Özet

Amaç: Ülkemizde hepatit B hastalarının çoğunluğunu oluşturan HBeAg-negatif hastalarda tedavi kararı ancak karaciğer biyopsisi uygulanarak verilebilmektedir. Rehberlere göre bazı hasta gruplarında HBV DNA ve alanin aminotransferaz (ALT) düzeyiyle tedavi kararı verilmesi önerilmekte, karaciğer biyopsisi yapma zorunluluğu bulunmamaktadır. Karaciğerin fibroz durumunu değerlendirmek için invazif olmayan fibroz ölçüm testleri de kullanılabilmektedir. Çalışmamızda, fibroz ölçüm testlerinin invazif bir işlem olan karaciğer biyopsisi sonucunu öngörebilirliğinin araştırılması, hastalarımızın rehberler ve ülkemizde uygulanan tedavi kriterleri açısından değerlendirmesi amaçlanmıştır.

Yöntemler: Kliniğimizde karaciğer biyopsisi yapılmış olan 25 hasta retrospektif olarak incelendi. Hastaların demografik özellikleri, karaciğer biyopsisi patoloji sonuçları, HBV DNA düzeyleri, tedavi başlanma durumları kayıt altına alındı. “AST to Platelet Ratio Index” (APRI) ve “Fibrosis-4”  (FIB4) skorları hesaplandı. APRI ve FIB4 sonuçlarıyla karaciğer biyopsisi sonuçlarının korelasyonu araştırıldı. Tedavi başlanamayan hastaların rehberlere göre tedaviye uygunluk durumu değerlendirildi.

Bulgular: Biyopsi sonuçlarıyla Sağlık Uygulama Tebliği’ne göre 15 hastaya tedavi başlanırken, hastaların 10 (%40)’una tedavi başlanamadı. Bu hastaların 6’sı HBV DNA ve ALT düzeyi yüksek olan hastalardı. Hastaların APRI skoruyla, karaciğer biyopsisindeki Ishak histolojik aktivite indeksi ve fibroz skoru arasında korelasyon saptanmadı (p=0.4, p=0.3). FIB4 skoru, biyopsi sonucundaki Ishak histolojik aktivite indeksi (p=0.03) ile korele iken, fibroz skoru (p=0.5) ile korele değildi.

Sonuçlar: Çalışmamızda biyopsi yapılan hastaların %40’ına tedavi başlanamadığı, bu hastaların bir kısmının rehberlere göre karaciğer biyopsisi uygulanma zorunluluğu olmadan tedavi önerilen hastalar olduğu anlaşılmıştır. Fibroz testleri biyopsi yapılmadan karaciğer biyopsisi sonucunu öngörebilme konusunda yetersiz kalmaktadır. Karaciğer biyopsisi uygulanma gereksinimini azaltma konusunda yardımcı olamayacakları düşünülmektedir.

Cite this article as: Solak-Grassie S, Gözütok F, Coşkun B, Dural S, Atakent ŞD. [Evaluation of HBeAg-negative chronic hepatitis B patients who had undergone liver biopsy in accordance with the guidelines]. Klimik Derg. 2018; 31(1): 37-40. Turkish.