Özet

Amaç: Bu çalışmada, özel bir hastanenin sağlık çalışanlarında meydana gelen kesici ve delici alet yaralanması (KDAY) olayları ve eğitimin yaralanma oranına etkisi değerlendirildi.

Yöntemler: Ocak 2013-Aralık 2016 arasında 103 sağlık çalışanında meydana gelen 112 yaralanma retrospektif olarak değerlendirildi. Yeni başlayan her personele işe girişte ve yılda bir defa KDAY eğitimi verildi. Eğitimlere rağmen yaralanma oranlarında artış saptanması durumunda, İnfeksiyon Kontrol Komitesi kararıyla PUKÖ (planla-uygula-kontrol et-önlem al) çalışması da uygulandı. Tespit edilen aksamalara (injeksiyon ve pansuman odasında kullanılan kesici ve delici aletlerin işlem biter bitmez hasta odasında özel kutusuna atılması, ameliyathanede kesici ve delici alet alışverişinde hekim ve hemşire arasında sözel uyarı verilmesi vb.) yönelik eğitim verildi.

Bulgular: Dört yıllık takip süresinde 1162 sağlık çalışanına KDAY eğitimi verildi ve hepatit B virusuna bağışık olmayan üç sağlık çalışanına koruyucu immün globulin ve aşı ve iki sağlık çalışanına “human immunodeficiency virus” profilaksisi yapıldı. Yaralanma sonrası takiplerinde hiçbirinde kan yoluyla bulaşan hastalığa rastlanmadı. Yıllara göre KDAY oranları 2013-2016 yılları arasında %4.3,%9.6,%4.4 ve %8.6 idi. Yaralananların meslek gruplarına göre dağılımı sırasıyla %47.3 hemşire, %20.5 yardımcı sağlık personeli, %17 temizlik personeli, %8.9 laboratuvar teknisyeni, %6.3 doktor idi. Yaralanmaya neden olan KDAY dağılımında %73 iğne ucu olduğu saptandı. Birimlere göre dağılımında %43 sıklıkla ameliyathane çalışanlarının birinci sırayı almış olduğu görüldü. 2014 yılında mesleki yaralanma oranının ilk altı ayda yüksek saptanması nedeniyle yılın ikinci yarısında PUKÖ çalışması başlatıldı ve verilen eğitimlerle 2015 yılında KDAY oranı %4.4 düşürüldü. 2016 yılı içinde tekrar artış saptanınca yılın ikinci yarısında tekrar PUKÖ çalışması başlatıldı.

Sonuçlar: Bu çalışma, sağlık çalışanlarında tespit edilen neden ve eksikliklere yönelik olarak verilen sürekli eğitimin KDAY oranlarını düşürdüğünü ortaya koymuştur. Klimik Dergisi 2018; 31(3): 181-4.

Cite this article as: Karakoç ZÇ, Kocak Y, Şimşek B. [Sharps injuries: a single-center experience]. Klimik Derg. 2018; 31(3): 181-4. Turkish.