Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Kırım-Kongo kanamalı ateşi (KKKA) hastalarında arteria carotis communis, a. carotis interna ve a. vertebralis Doppler ultrasonografisi (US) sonuçlarını sağlıklı bireylerinkilerle karşılaştırmak ve radyolojik bulguların erken dönemde hastalık şiddetini öngörmedeki değerini araştırmaktır.

Yöntemler: Prospektif olarak Mart 2016-Eylül 2017 tarihleri arasında KKKA tanısı konan hastalara ve sağlıklı kontrol grubuna a. carotis communis, a. carotis interna ve a. vertebralis Doppler US yapıldı. Hastalar, hastalık şiddeti bakımından Bakır ve arkadaşlarının skorlama sistemine göre hafif-orta ve ağır seyirli olgular olarak gruplandırıldı. Hasta ve sağlıklı kontrol gruplarında bilateral olarak  a. carotis communis, a. carotis interna, a. vertebralis’te pik sistolik ve diyastolik akım hızlarıyla birlikte rezistif indeks ve pulsatilite indeksi değerleri ölçüldü. Bilateral olarak a. carotis interna ve a. vertebralis’te akım hacimleri de kaydedildi.

Bulgular: KKKA tanısı konan 35 hastanın 14’ü erkek, 21’i kadındı. Ortalama yaş 52 olarak bulundu. Yapılan skorlamayla hastaların 7’si ağır, 28’i ise hafif-orta seyirli olgu olarak değerlendirildi. Kontrol grubu 27 sağlıklı gönüllüden oluştu.  Doppler US’de bilateral olarak a. vertebralis pik sistolik ve diyastol sonu akım hızları, hasta grubunda kontrol grubuna göre anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.05). Hasta grubunun bilateral olarak a. carotis interna ve a. vertebralis akım hacimleri, kontrol grubuna göre anlamlı olarak yüksek bulundu (p=0.032). Akım hacmi, hafif-orta seyirli olgularda 1.11 lt/dakika iken, ağır seyirli olgularda iki kat yüksek (2.23 lt/dakika) olarak bulundu.

Sonuçlar: KKKA’nın erken dönemde tanınarak destek tedavisinin başlanması ve hastalık şiddetinin önceden öngörülmesi, alınacak tedbirler açısından oldukça önemlidir. Çalışmamızda tespit ettiğimiz noninvazif radyolojik bulguların, KKKA’nın erken döneminde, hastalığın klinik seyri ve şiddetini tahmin etmeye katkı sağlayabileceği kanaatindeyiz. Klimik Dergisi 2018; 31(3): 195-9.

Cite this article as: Karavaş E, Karakeçili F. [Common carotid, internal carotid and vertebral artery Doppler ultrasonography findings in patients with Crimean-Congo haemorrhagic fever]. Klimik Derg. 2018; 31(3): 195-9. Turkish.