En Çok Okunanlar
Özet
Amaç: İnterferon-alfa, kronik hepatit B tedavisinde iki dekaddır kullanılmaktadır. Son yıllarda tedavide oral antivirallerin kullanılmaya başlanmasıyla önemli gelişmeler olmuştur. Bu çalışmada kronik hepatit B tedavisindeki son 5 yıllık tedavi sonuçlarımızın değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntemler: 2004-2009 yılları arasında Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Polikliniğinde kronik hepatit B tedavisi alan toplam 583 hastadan 167’si çalışmaya dahil edildi. Diğer hastalar tedavi süreleri bir yıldan kısa olduğu için çalışmaya alınmadı.
Bulgular: Hastaların 27 (%16)’si HBeAg-pozitif, 140 (%84)’ı ise HBeAg-negatifti. Hastaların tamamı genotip D olarak saptandı. Çalışma grubu, 40 (%24)’ı sadece interferon almış ve takipleri en az bir yıldır devam eden henüz relaps olmamış hastalar; 70 (%42)’i interferon tedavisini bitirdikten sonra relaps olan ve oral antiviraller ile tedaviye devam eden hastalar ve 57 (%34)’si ya kontrindikasyonu olan ya da diğer sebeplerden interferon kullanamayıp sadece oral antiviral kullanan hastalardan oluşmaktaydı. İnterferon sonrası ya da interferon kullanmaksızın, lamivudin başlanan 55 hastadan 18 (%32)’inde; adefovir başlanan 53 hastadan 4 (%8)’ünde kullandıkları ilaca direnç saptandı. Lamivudin direnci gelişenlerden sadece 2’si öncesinde interferon kullanmıştı. Hastaların takiplerinde 27 (%16) HBeAg-pozitif hastanın dördünde anti-HBe, 167 hastanın da 2 (%1)’sinde anti-HBs gelişti.
Sonuçlar: Kronik hepatit B yaşam boyu süren takip ve tedavi gerektirir. O yüzden tedavi değişiklikleri de her hastaya özel olmalıdır. Tedaviye, eğer uygunsa, süresi belli bir tedavi olan interferonla başlanması, gerekirse de oral antiviralle devam edilmesi, oral antivirallere direnç gelişimini geciktirebilir.