Özet

Amaç: Bu çalışmada yoğun bakım ünitesi (YBÜ)’nde Acinetobacter baumannii kolonizasyon ve infeksiyon için risk faktörlerinin, bulaşma yollarının ve dinamiklerinin belirlenmesi amaçlandı.

Yöntemler: Bir üniversite hastanesi İç Hastalıkları YBÜ’de 4 ay süreyle yapılan prospektif kohort çalışmasıdır. Hastalardan, hastaların yakın çevresinden, YBÜ’deki telefon ve klavyeden, personelin ellerinden periyodik olarak kültür örnekleri alındı. Öncelikle A. baumannii kolonizasyonuna işaret eden kültür-pozitif örnekler tespit edildi. İnfeksiyon etkeni olduğu saptanan A. baumannii kökenlerine genotipleme yapıldı. Karbapenemaz genleri polimeraz zincir reaksiyonuyla araştırıldı.

Bulgular: Çalışmaya toplam 59 hasta alındı. Hastanede ortanca kalış süresi 15 gün ve YBÜ’de ortanca yatış süresi 11 gündü. Alınan 1169 örnekten toplam 48 (%4.1)’inde üreme tespit edildi. Hastaların %37.2 (22/59)’sinde kolonizasyon ve %13.5 (8/59)’inde infeksiyon söz konusuydu. A. baumannii ile kolonize olan hastalarda ölüm oranı %45.5 (10/22) iken, infekte olan hastalarda ölüm oranı %25 (2/8) idi. APACHE II skoru (“hazard ratio”, HR: 1.07, %95 güven aralığı, GA: 1.02-1.12, p=0.01) ve kanser varlığı (HR: 4.97, %95 GA: 1.49-16.55, p=0.01) mortalite için bağımsız risk faktörleri olarak tespit edildi. Solunum yetmezliği (HR: 2.72, %95 GA: 1.09-6.80, p=0.03) kolonizasyon için, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) (HR: 11.57, %95 GA: 1.72-77.88, p=0.04) ve aminoglikozid kullanımı (HR: 26.92, %95 GA: 2.29-316.62, p=0.03) infeksiyon için bağımsız risk faktörleri olarak tespit edildi. Yakın çevrede kolonizasyon olması hastada kolonizasyon oluşmasını artırmaktaydı (“odds ratio”, OR: 11.56, %95 GA: 1.25-107.07, p=0.02). Elde edilen 8 köken 5 farklı klona aitti. Tüm kökenler OXA-51 karbapenemaz üretiyordu.

Sonuçlar: A. baumannii infeksiyonu ve kolonizasyonu gelişimini, KOAH, aminoglikozid kullanımı ve pulmoner yetmezlik artırmaktadır. Yakın çevresinde kolonizasyon oluşması hastada da kolonizasyonu artırmaktadır. Acinetobacter infeksiyonunun mortalite üzerine beklenenden daha az etkisi vardır

Cite this article as: Kızılarslanoğlu MC, Ergönül Ö, Çetinkaya-Şardan Y, Akova M. [Acinetobacter baumannii infection and colonization in the intensive care unit: risk factors, transmission routes, and transmission dynamics]. Klimik Derg. 2018; 31(1): 20-9. Turkish.