En Çok Okunanlar
Amaç: Bu çalışmada insan bağışıklık yetmezliği virusu (HIV)’yla yaşayan kişi (HİYK)’lerde, kişisel, çevresel, sosyal ve hastalıkla ilgili bazı faktörlerin, sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi (SİYK) üzerine etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır.
Yöntemler: Bu çalışma, Türkiye’de sekiz merkezde infeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji polikliniklerine başvuran, 18 yaşından büyük HİYK’lerde gerçekleştirilmiştir. Veriler yüz yüze görüşerek yöntemiyle Genel Bilgi Formu ve Kısa Form-36 (SF-36) kullanılarak toplanmıştır.
Bulgular: Çalışmada 224 HİYK yer aldı. Fiziksel komponent puanı, fiziksel fonksiyon, bedensel ağrı ve genel sağlık boyutlarında puanlar yaşla birlikte azaldı. Tedaviye bir aydan uzun süre ara verme veya yan etkiler SİYK’yi olumsuz yönde etkiledi. Mutlu yaşadığını, sevildiğini düşünen, düzenli bir işi ve güvenli cinsel yaşamı olan bireylerde SİYK daha yüksekti. Beslenme sorunu, barınma sorunu, kronik hastalık, lipodistrofi ve HIV infeksiyonuna bağlı komplikasyonun varlığı SİYK’yi azaltmaktaydı. Mutlu yaşadığını hissetme, fiziksel komponent skorunu yaklaşık 8.6 kat artırdı; kronik hastalık varlığı ve tedavi yan etkisi yaşama ise sırasıyla yaklaşık 0.2 ve 0.3 kat azalttı. Mental komponent puanı açısından, mutlu yaşadığını hissetmenin ve güvenli cinsel yaşama sahip olmanın SİYK’yi sırasıyla yaklaşık 7.9 ve 2.7 kat artırdığı; beslenme sorunları ve kronik hastalıkların varlığının ise yaklaşık 0.3 kat azalttığı hesaplandı.
Sonuç: Ülkemizde HİYK’lerin fiziksel ve mental SİYK’si, toplumun HIV/AIDS hakkında eğitilmesiyle ve HİYK’lere yeterli sosyal desteğin sağlanmasıyla artırılabilir. Klimik Dergisi 2019; 32(2): 154-60.
Cite this article as: Karacaer Z, Altındiş S, Gencer S, et al. [Quality of life in people living with human immunodeficiency virus: A cross-sectional study]. Klimik Derg. 2019; 32(2): 154-60. Turkish.